Fanny i Aleksander

"Bergman mawiał: każdy film, który robię, uważam za film ostatni. Fanny i Aleksander miał być naprawdę ostatnim. I choć od czasu jego premiery (...) nadal odnosi sukcesy jako reżyser teatralny - Fanny i Aleksander rzeczywiście robi wrażenie ostatniego słowa, jest filozoficzną i estetyczną puentą całej twórczości. Charakterystyczne, że to ostatnie słowo szwedzkiego pesymisty jest pogodne, choć wypowiedziane ze świadomością, że nie da się przekroczyć progu tajemnicy. Bergman nie tyle odwraca się od spraw ostatecznych, co przeciwstawia mrokowi tajemnicy blask sztuki (...). Bohaterowie bergmanowscy, którzy zawsze tak bardzo męczyli się w jego dramatach, w ostatnim filmie godzą się z losem."

Tytułowe rodzeństwo Fanny i Aleksander zostaje osierocone przez ojca. Wkrótce ich matka Emilie ponownie wychodzi za mąż za protestanckiego pastora - człowieka niezwykle oschłego i surowego. Duchowny wychowuje dzieci w purytańskiej atmosferze i nie toleruje dziecięcych fantazji i przewinień. „Fanny i Aleksander” to pożegnanie Bergmana zarówno z kinem, jak i z własnym dzieciństwem.