Pierwsze arcydzieło, które po dwóch nieukończonych filmach ["Niech żyje Meksyk" [1933] i "Łąki bieżyńskie" [1937]] udało się zrealizować Eisensteinowi w okresie dźwiękowym. Akcja toczy się w XII-wiecznej Rosji, rozbitej na feudalne części. Mocno osłabiony najazdami tatarskimi kraj zostaje napadnięty przez Zakon Krzyżacki. Niemieccy Kawalerowie Mieczowi grabią bezkarnie przygraniczne wioski, wszędzie, gdzie się pojawią siejąc gwałt i spustoszenie. Kiedy wrogowie zbliżają się do bram Nowogrodu, jego przerażeni mieszkańcy zwracają się po pomoc do znanego z waleczności księcia Aleksandra Newskiego [porywająca kreacja Nikołaja Czerkasowa]. Wspaniała opowieść Eisensteina o średniowiecznym bohaterze dała genialnemu twórcy możliwość zastosowania nowatorskich rozwiązań w dziedzinie obrazu i dźwięku. Nigdy wcześniej [ani, niestety później też] na ekranie te dwa elementy nie współgrały ze sobą tak doskonale. Skomponowana dla potrzeb filmu muzyka Sergiusza Prokofiewa nie jest już tylko [jak dotychczas] ilustracją, stanowi dopełnienie dramaturgiczne ekranowej akcji., umiejętnie podkreślając nastrój poszczególnych scen. W warstwie plastycznej kolor stanowi ważny element symboliki. Idealnie została zastosowana tutaj zasada kontrastu [czerń - broniąca się ludność, biel - prześladowcy]. Prekursorskim rozwiązaniem jest też komponowanie obrazu w powiązaniu z dynamiką wydarzeń. Wszystkie te elementy czynią z "Aleksandra Newskiego" wzorcowy materiał dla innych twórców - w jaki sposób można na ekranie idealnie wykorzystać środki wyrazowe.
To dzieło wybitne, wciągające i nie dające oderwać oczu. Mistrzowska konstrukcja i genialna muzyka powodują, że zawarta w filmie propaganda przenika do umysłu jak morfina do żyły. Gdyby Eisenstein żył dzisiaj, byłby milionerem z toną oskarów. Harley Porter 09-07-2007, 21:37 wspaniały monumentalny film historyczny.wyemitowany został w ostatnio w tvp1 19.03.06 o godz.1: 50 Karol Ł. 20-03-2006, 15:12 W czyich zasobach znajduje sie ten film? Od kogo można go wypozyczyć? Jacek Białek 23-09-2004, 18:17
| 
