Il capitano

Film jest rekonstrukcją tzw. Åmsele-tragedin, która 20 lat temu wstrząsnęła opinią publiczną Szwecji. W północnym regionie Västerbotten, w miasteczku Åmsele, para młodych Finów na miejscowym cmentarzu dokonała krwawej zbrodni na trzyosobowej rodzinie. Powodem była ich wcześniejsza kradzież roweru oraz pościg ojca i syna za złodziejami. Nagłośnione przez media, bestialskie zabójstwo zainspirowało Troella do realizacji filmu w duchu Z zimną krwią (In Cold Blood) Richarda Brookesa z 1967 r.

W tej na pozór beznamiętnej, maksymalnie zobiektywizowanej rekonstrukcji faktów Troell starał się być możliwie najwierniejszy dostępnej mu prawdzie, a raczej swojemu o niej wyobrażeniu. Jego film jest przejmująco prawdziwy, ponieważ reżyser bezradnie przyznaje się do granic swojej wiedzy o tym wydarzeniu, wskazuje na mrok, w którym rodzi się zbrodnia, zdaje się mówić, że ostateczne jej motywacje są niedocieczone i pozostaje nam jedynie niepewny domysł. Il Capitano zamyka lakoniczna konstatacja: W nocy z 2 na 3 lipca 1988 r. na wiejskim cmentarzu w Västerbotten zamordowano troje niewinnych ludzi: męża, żonę i ich piętnastoletniego syna. Dlatego powstał ten film. Paradokumentalną narrację, która odwołuje się do konwencji policyjnych przesłuchań czy rekonstrukcji przebiegu zbrodni, uwiarygodniają sugestywne kreacje świetnie dobranych fińskich aktorów-amatorów.

Tadeusz Szczepański