NAJSTARSZY ŻAK
Już w maju Studenckie Radio "Żak" Politechniki Łódzkiej razem ze słuchaczami będzie świętowało swoje 50. urodziny. "Żak" jest najstarszą koncesjonowaną akademicką rozgłośnią w Polsce, najstarszą (lecz nie nadającą w eter) jest SAR - Studencka Agencja Radiowa, która obchodziła pięćdziesięciolecie dwa lata temu.
W ciągu pół wieku działalności "Żak" był świadkiem przemian ustrojowych, zmian władz uczelni i kraju, dorastania pokoleń X, Y i JPII, przeszedł drogę od nadającego zaledwie kilka godzin dziennie radiowęzła do działającej dwadzieścia cztery godziny na dobę rozgłośni.
Przez wszystkie te lata skutecznie opierał się politycznym rozgrywkom, komercji, reklamom oraz zalewowi muzycznej i tematycznej tandety, co jak można się domyślić wcale łatwe nie było. Co kryje się za tak wielkim osiągnięciem? Odpowiedź jest banalnie prosta: ludzie, głównie studenci, którzy zamiast stać w miejscu wolą tworzyć nową, własną jakość, jaką bez wątpienia jest "Żak".
MIŁE MIŁEGO POCZĄTKI
Zaczęło się, jak to zwykle w przypadku niezwykłych przedsięwzięć bywa - po prostu, pewnego dnia, konkretnie 18 maja 1959 roku, choć to raczej data umowna. Mimo, że nie wiadomo jaki sprzęt był przez ówczesnych Żakowców wykorzystywany do nadawania, jedno jest pewne: początkowo "Żak" swoim zasięgiem obejmował jedynie III DS PŁ. Jak doszło do tego, że dziś zasięg Radia wykracza daleko poza macierzysty akademik? Z pewnością częściowo przyczynili się do tego Aleksander Cieślak i Witold Krawczyk, którzy w 1966 roku własnoręcznie wykonali pierwszy stół mikserski. W kolejnych latach pracownicy "Żaka" mierzyli się nie tylko z problemami technicznymi, ale i otaczającą rzeczywistością, która nie zawsze nastrajała optymistycznie. Warto w tym miejscu wspomnieć, że Radio swoją pełną nazwę, czyli: Studenckie Radio "Żak" zyskało w roku 1974. Kto choć pobieżnie zna historię, wie, że lata osiemdziesiąte przyniosły "Żakowi" (i nie tylko jemu) wiele problemów, z przerwaniem pracy radia na dwa miesiące włącznie. Szczęśliwie udało się jednak przetrwać ciężkie czasy i bez kaca moralnego kontynuować działanie aż do szczęśliwego osiągnięcia całkiem słusznego wieku. O historii można by opowiadać godzinami (o czym studenci wiedzą aż za dobrze), ale ani na to czas, ani miejsce.
Zainteresowani niech odwiedzą stronę "Żaka"- www.zak.lodz.pl i www.50lat.com, obejrzą przy okazji ramówkę, zdjęcia i posłuchają nas na żywo, przyjdą, zrobią coś, zostaną Żakowcami...
"ŻAK" OBECNIE
"Żaka" nadal tworzą ludzie z pasją, którzy chcą poświęcić swój czas i energię za darmo. Czy aby na pewno za darmo? Doświadczenie i przyjaźń są przecież bezcenne. Rytm żakowskiego kalendarza wyznaczają m.in.: program inaugurujący rok akademicki, nabór do Radia, Żak Festiwal, Ogólnopolski Studencki Przegląd Piosenki Turystycznej YAPA, urodziny "Żaka" oraz coraz popularniejsze koncerty "On Air" odbywające się z udziałem publiczności w studiu i transmitowane na żywo. Ideą koncertów "On Air" jest przybliżenie twórczości zespołów stanowiących muzyczną alternatywę wobec mainstreamowego nurtu popkultury, zespołów o dużym potencjale muzycznym, a jednocześnie będących na początku swojej kariery. Do tej pory udawało nam się jako jednym z pierwszych dostrzec talenty uzdolnionych artystów (Psychocukier, Lao Che). Grali u nas m.in. Napszykłat, Maki i Chłopaki, Woody Alien, Overhood i Kredens Acoustic.
No tak, ale "Żak" to radio, więc co słychać u nas na antenie? Codziennie serwujemy aktualności w dwóch programach (w "Poranku" i "Radiogrzałce", czyli żakowskim paśmie popołudniowym). W nich, co godzinę, przedstawiamy serwisy informacyjne, gdzie zamiast polityki, giełdy i sensacji można usłyszeć o tym, co ciekawego dzieje się w Łodzi i nie tylko. "Żak" to także, a może przede wszystkim, audycje autorskie poruszające tematy dalekie od banału - począwszy od dobrej książki, poprzez kabaret, teatr, muzykę, a skończywszy na horrorach klasy B. Nasze radio słynie też z muzyki, której próżno szukać na antenach innych stacji. W programach porannych i popołudniowych oraz w dziennym paśmie muzycznym można usłyszeć m.in. brit pop, indie rock, folk, reggae, ska i punk rock, w wieczornych audycjach autorskich pojawiają się również metal, blues, rock progresywny, IDM, ambient, noise, awangarda, piosenka studencka i turystyczna, a także muzyka filmowa oraz współczesna.
WSPÓŁPRACA Z ZAGRANICZNYMI ROZGŁOŚNIAMI
Obecnie dużo się w "Żaku" dzieje, a dziać się będzie jeszcze więcej.
W niedalekiej przyszłości ruszy projekt "RADIOactive Brigade" w którym "Żak" połączy siły ze studenckim radiem uniwersytetu wileńskiego - Start FM. Obie rozgłośnie będą pracować nad cyklem anglojęzycznych programów, których ideą jest walka ze stereotypami i uprzedzeniami narosłymi pomiędzy Polską a Litwą.
Warto też wspomnieć o audycji "Radio Goethe" prowadzonej przez Arndta Peltnera - Niemca z USA. Radio Goethe to wyjątkowy w skali europejskiej program prezentujący scenę niemiecką, austriacką i szwajcarską. Prowadzony w języku angielskim, jest transmitowany przez rozgłośnie z całego świata, w tym Stanów Zjednoczonych, Kanady, Czech, Danii i Irlandii (
www.radiogoethe.org).
50 LAT MINĘŁO
"Żak" to najstarsza koncesjonowana akademicka rozgłośnia radiowa w Polsce, jedna z najstarszych w Europie. Obchody 50-lecia muszą być więc adekwatne do wagi tego wydarzenia. I choć kryzys ekonomiczny robił wszystko aby pokrzyżować nam plany - udało się.
Tego nie wolno przegapić - zapraszamy do wysłuchania specjalnego pięćdziesięciogodzinnego programu urodzinowego. Podczas niego na antenie Studenckiego Radia "Żak" pojawią się ludzie, którzy wiele lat temu tworzyli i często wciąż z niesłabnącym zaangażowaniem tworzą nasze radio. Obok doświadczonych dziennikarzy, takich jak
Marek Niedźwiecki,
Adam Kołaciński czy
Radek Wilczek, pojawią się obecni pracownicy "Żaka", czyli zwyczajni studenci, ale wyróżniający się wiarą, że mogą wpływać na to, co dzieje się dookoła. Dlaczego 50 godzin? Tradycją jest, iż urodzinowy program trwa dokładnie tyle godzin, ile lat ma Radio.
Do organizacji 50. urodzin zostały zaangażowane: Filharmonia Łódzka, klub Wytwórnia, kino Cytryna, kino Charlie, klub Jazzga, Fabryka Sztuki, Sala Audiowizualna Politechniki Łódzkiej, żakowskie studio koncertowe. Co "Żak" przygotował w ramach obchodów jubileuszu? Między innymi: uroczystą galę w Filharmonii Łódzkiej (wystąpi jazz band
Trifonidis Orchestra), koncert zespołu
Dälek z USA, koncert zespołu
Pustki (do projekcji filmu niemego), występ
Kabaretu Moralnego Niepokoju, spektakl
Teatru Chorea, pokaz
etiud filmowych, koncert polskich gwiazd rocka, happening i wiele innych.
Szczegóły na www.50lat.com.
Nie pozostaje nam nic innego jak życzyć innym studenckim rozgłośniom swojego 50-lecia. To było pół wieku ciężkiej pracy, ale i niesamowitej satysfakcji i spełnienia. Dzięki niedopuszczeniu do komercjalizacji i etatyzacji udało nam się zachować unikatową atmosferę pełną ciepła i przyjaźni. Co tu kryć - kochamy nasze Radio.
(Anna Kaznodziej, Marta Pokorska)