Emir Kusturica, reżyser, scenarzysta, aktor.
Urodził się 24 listopada 1954 roku w Sarajewie. Jeszcze kiedy się uczył, jego pierwsze etiudy filmowe zdobywały nagrody i pozwoliły mu na zebranie doświadczenia koniecznego, by dostać się do Akademii Filmowej FAMU w Pradze. W 1977 roku, na trzecim roku studiów, nakręcił film "Guernica" na podstawie książki Antonije Iskovicia, który zdobył nagrodę na Festiwalu Filmów Studenckich w Karlowych Warach. W czasie studiów w FAMU nakręcił również dwa filmy krótkometrażowe: "Prawda częściowa" i "Jesień". Po ukończeniu studiów wrócił do Sarajeva, by rozpocząć pracę w tamtejszej telewizji. Jego pierwszym filmem telewizyjnym był "The Brides Are Coming", który spowodował duże zamieszanie i wreszcie został zakazany z powodu kontrowersyjnego i dokładnego ukazania seksualnych tabu. Jego następny film, "Buffet Titanic", oparty na powieści Noblisty - Ivo Andricia, zyskał mu uznanie wśród krytyków oraz nagrodę dla najlepszego reżysera na Narodowym Festiwalu Telewizyjnym w Portoroz.
Pierwszym filmem fabularnym Kusturicy jest "Do You Remember Dolly Bell?", na podstawie scenariusza Abdulaha Sidrana. Był to film o jugosłowiańskich nastolatkach poznających smak popularnej kultury zachodniej. Film otrzymał Złotego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 1981 roku, jak również wiele innych międzynarodowych wyróżnień. W cztery lata później Kusturica zdobył Złotą Palmę w Cannes za film "When Father Was Away on Business". Film przyniósł mu rozgłos międzynarodowy jak i odniósł sukces kasowy, był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszego Filmu Nieanglojęzycznego. Otrzymał też Nagrodą Golden Arena za reżyserię i Nagrodą Jelen na Jugosłowiańskim Festiwalu Filmów Fabularnych w Puli 85'. W 1989 roku Kusturica nakręcił wspaniały "Time Of The Gypsies", za który otrzymał w Cannes nagrodę za najlepszą reżyserię.
Przez pewien czas Kusturica wykładał reżyserię na Akademii Sztuki Scenicznej w Sarajewie oraz na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Jeden z jego studentów pokazał mu swój pomysł na scenariusz, co doprowadziło do powstania pierwszego anglojęzycznego filmu Kustricy,
"Arizona Dream".
Film otrzymał nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia i Nagrodę Specjalną Jury na Festiwalu Filmowym w Berlinie w 1993 roku. W 1992 roku Kusturica spotkał się ze scenarzystą Kovaceviciem, przedstawicielami Pandora Film i CIBY 2000. Rezultatem tego spotkania stał się
"Underground".
Film miał swoją premierę w 1995 roku na Festiwalu Filmowym w Cannes, gdzie Kusturica otrzymał drugą Złotą Palmę. Kusturica był również współautorem scenariusza Zlatko Lavaricia, "Magpie's Strategem", gra również na basie w zespole Zabranjeno Pusenje (Palenie Wzbronione). Premiera filmu
"Czarny kot, biały kot"
miała miejsce na Festiwalu filmowym w Wenecji w 1998 roku.
FILMOGRAFIA:
Reżyser:
- 2004: Życie jest cudem (Zivot je cudo)
- 2001: Super 8 Stories
- 1998: Czarny kot, biały kot (Crna macka, beli macor)
- 1995: Underground
- 1995: Bila jednom jedna zemlja
- 1993: Arizona Dream
- 1988: Czas cyganów (Dom za vesanje)
- 1985: Tata w podróży służbowej (Otac na sluzbenom putu)
- 1981: Czy pamiętasz Doly Bell? (Sjecas li se, Dolly Bell)
- 1979: Bar Titanic (Bife Titanik)
- 1978: Guernica
- 1978: Nadchodzą panny młode (Nevjeste dolaze)
- 1971: Part of the truth, A
Scenariusz:
Muzyka:
Aktor:
- 2003: Jagoda w supermarkecie (Jagoda u supermarketu)
- 2003: Hermano
- 2002: Podwójny blef (Good Thief, The)
- 2002: Quién es Alejandro Chomski
- 2001: Super 8 Stories jako on sam - gitarzysta
- 2000: Wdowa św. Piotra (La Veuve De Saint Pierre)
- 1995: Underground
- 1995: Bila jednom jedna zemlja
- 1993: Arizona Dream
- 1988: Czas cyganów (Dom za vesanje)
- 1982: 13 lipiec (13. jul)
- 1972: Walter broni Sarajewa (Valter brani Sarajevo)
NAGRODY:
- 2001: Wdowa św. Piotra - (nominacja) Cesar najlepszy aktor drugoplanowy
- 1998: Czarny kot, biały kot - Mały Złoty Lew
- 1998: Czarny kot, biały kot - (nominacja) Złote Lwy
- 1998: Czarny kot, biały kot - Srebrny Lew najlepszy reżyser
- 1998: Czarny kot, biały kot - Nagroda Laterna Magica
- 1996: Underground - (nominacja) Cesar najlepszy film zagraniczny
- 1995: Underground - Złota Palma
- 1993: Arizona Dream - (nominacja) Złoty Niedźwiedź Berlin
- 1993: Arizona Dream - Srebrny Niedźwiedź film fabularny Berlin
- 1993: Arizona Dream - Nagroda specjalna jury Srebrny Niedźwiedź
- 1990: Czas cyganów - (nominacja) Cesar najlepszy film zagraniczny
- 1989: Czas cyganów - (nominacja) Złota Palma Cannes
- 1989: Czas cyganów - najlepszy scenariusz Cannes
- 1989: Czas cyganów - najlepszy reżyser Cannes
- 1985: Tata w podróży służbowej - Złota Palma
- 1985: Tata w podróży służbowej - Nagroda FIPRESCI Cannes
- 1985: Tata w podróży służbowej - (nominacja) Oscar najlepszy film zagraniczny
- 1982: Czy pamiętasz Doly Bell? - Złote Lwy najlepszy debiut
- 1982: Czy pamiętasz Doly Bell? - nagroda krytyki filmowej Sao Paulo - MFF
- 1981: Czy pamiętasz Doly Bell? - Nagroda FIPRESCI MFF - Wenecja