Wiele lat minęło od czasu, kiedy wchodzące do kin filmy poprzedzone były Kroniką Filmową i dokumentem lub animacją. Na przestrzeni lat tradycja ta zupełnie została zapomniana. Chcemy ją, przynajmniej w części, przywrócić. Dokument zasługuje na taką szansę, na samodzielną obecność w kinach. W ostatnich kilkunastu latach polskie filmy dokumentalne zdobyły kilkaset międzynarodowych nagród stając się jednym z wiodących dokonań naszej kinematografii. Od 16 października aż do lutego, w wybrane wtorki, proponujemy naszym widzom cykl TopDocFilm, w ramach którego prezentowane będą najciekawsze polskie filmy dokumentalne.

W tym tygodniu:


cześć cyklu pod hasłem:

W POSZUKIWANIU TOŻSAMOŚCI

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 46/90

AGNIESZKI TU NIE MA
Barwny, 52', 2011
Reż.: Paweł Jóźwiak-Rodan
Zdjęcia: Anna Rzepka, Paweł Jóźwiak-Rodan

Agnieszka - przyrodnia siostra reżysera filmu - miała 7 lat, gdy matka wywiozła ją do Niemiec i pozbawiła kontaktów z ojcem. Tata dziewczynki bardzo przeżył to rozstanie. Niestety panujący wówczas stan wojenny uniemożliwił mu odnalezienie córki. Kiedy Paweł natrafił na rodzinne nagrania, w których pojawiła się postać Agnieszki, postanowił ją odszukać i nakręcić o tym film. Poszukiwanie prawdy, powrót do korzeni i próba odpowiedzi na pytanie: dlaczego ojciec jej nie szukał? dlaczego Agnieszka nigdy nie przejęła inicjatywy by odnaleźć swoich bliskich i nawiązać z nimi kontakt? - są niezwykle trudnym wyzwaniem. Dotykają osobistych i bolesnych kart z życia reżysera. Mimo to twórca zgodził się opowiedzieć nam o swoich emocjach z tym związanych...

2011 - "Srebrny Zamek" (Paweł Jóźwiak-Rodan), Międzynarodowy Festiwal Filmowy "Off Cinema", Poznań
2012 - Grand Prix za najlepszy film dokumentalny (Paweł Jóźwiak-Rodan), 15. MFF ZOOM - ZBLIŻENIA, Jelenia Góra


BYE, BYE DUBLIN
Barwny, 47', 2010
Reż.: Rafael Lewandowski
Zdjęcia: Radosław Ładczuk, Rafael Lewandowski

Klementyna i Wojtek, bohaterowie filmu, to typowi polscy emigranci drugiej połowy ubiegłego dziesięciolecia. Młodzi, znający języki, wykształceni, pełni pasji i ambicji w spełnianiu swoich marzeń. Historia pełna ciepła i refleksji... pozornie banalna. Klementyna, to jednocześnie tytułowa bohaterka utworu muzycznego "Piosenka dla córki" autorstwa Krzysztofa Kasprzyka i Macieja Pietrzyka. Utworu, który stał się pierwszym hymnem Solidarności. Jego słowa i motywy odnajdujemy w filmie "Robotnicy '80", a także w "Człowieku z Żelaza" Andrzeja Wajdy. Krzysztofa Kasprzyka stan wojenny zastał w Berlinie. Ze względu na działalność w opozycji nie mógł wrócić do kraju i wyemigrował do Kanady. W Polsce została trzyletnia wówczas córka, dla której napisał słowa tej piosenki - Towarzyszyły mi przez całe dzieciństwo - wspomina w jednym z wywiadów Klementyna - Taty nie było, ale był obecny przez tę piosenkę... Dla mnie ta piosenka jest smutna ? Przypomina bolesne wydarzenia z dzieciństwa: rozstanie rodziców, emigrację ojca do dalekiego kraju, niespełnione obietnice? Nam, piosenka ta towarzyszy od pierwszych kadrów tego niezwykłego filmu, filmu o Polsce, Polakach i ich losach. Filmu o naszej narodowej wrażliwości. O korzeniach głęboko wrośniętych w kraj pochodzenia. O tożsamości. Niezwykle wrażliwe oko kamery i subtelność opowiadania czynią z tego skromnego filmu silny i mocny głos pokolenia, które urodziło się i wychowało już po wydarzeniach sierpniowych. Pokolenia dorastającego w wolnej już Polsce. Reżyserem filmu jest Rafael Lewandowski, urodzony we Francji, syn polskiego emigranta jakże dobrze, z własnej autopsji, znający realia tych rozstań i osobistych dylematów...


Jeszcze tylko dwa spotkania! Kolejne w cyklu:


22 stycznia, Kino Charlie, wtorek

W NASZEJ PAMIĘCI ZOSTANIE
1h 49min

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 44/90, 10'

MŁODOŚĆ W CZASACH ZAGŁADY
Barwny, 46', 2001
Reż.: Małgorzata Imielska
Zdjęcia: Tomasz Tupalski

"Jeśli tu przeżyło się pierwszą miłość, jeśli tu się walczyło o wolność, to do takiego kraju będzie się zawsze wracać, zawsze się będzie kochać Polskę i polskich przyjaciół..." ten piękny cytat z wypowiedzi bohatera filmu Małgorzaty Imielskiej na długo pozostanie nam w pamięci. Historia Jerzego Kamienieckiego z czasów II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej, to nie tylko opowieść o losach młodego Żyda z komunistycznej rodziny na warszawskiej Woli, który zaprzyjaźnił się z Polakiem, mieszkańcem snobistycznej wówczas Saskiej Kępy, wychowanym w duchu narodowym, endeckim. Film Imielskiej, to zapis wspomnień Kamienieckiego, pełen refleksji o Polakach, Żydach, ich wzajemnych relacjach, polskim antysemityzmie oraz Żydowskiej niewdzięczności. Kamieniecki nazywany "strażnikiem pamięci“ mówi otwarcie o swoich przeżyciach, przemyśleniach. Nie kryje ocen i moralnych opinii. Z tych przejmujących, godnych niejednego filmu sensacyjnego, czy książki opowieści wysuwa się na pierwszy plan niezachwiana wiara w ludzi, ich heroizm i poświęcenie. Filmową opowieść Kamienieckiego Imielska uzupełnia zdjęciami z Izraela i Warszawy, archiwaliami, zdjęciami z Yad Vashem i Beth Lahomei Haghetaot...

2002 - Dyplom Honorowy (Małgorzata Imielska), Festiwal Mediów "Człowiek w zagrożeniu", Łódź
2003 – Dyplom miesięcznika "Kino" i Dyplom Festiwalu (Małgorzata Imielska), Międzynarodowy Festiwal Filmowy "Żydowskie Motywy", Warszawa


POWSTANIE ZWYKŁYCH LUDZI
Barwny, 53', 2004
Reż.: Paweł Kędzierski
Zdjęcia: Michał Bukojemski

Pełny emocji, wzruszający film przedstawiający życie codzienne powstańczej Warszawy. Zaangażowanie i hart ducha, tych którzy nie byli powstańcami, nie nosili mundurów, lecz byli zwykłymi mieszkańcami Warszawy, którzy jednoczyli się i solidaryzowali z walczącymi. Łączył ich przecież wspólny cel. Marzenie o wolnej Polsce. W pamięci zwykłych cywilów wciąż odtwarzane są obrazy miasta płonącego w ogniu, słychać rozbrzmiewające dookoła echo padających strzałów, powraca uczucie głodu, a wspomnienie o ucieczkach kanałami, upadku powstania i jego traumatycznych konsekwencjach, przywołuje jedynie ogromny ból, smutek i cierpienie. Film dokumentalny Pawła Kędzierskiego to przejmująca i bardzo pouczająca lekcja historii...

2005 - Nagroda Prezesa Telewizji Polskiej (Paweł Kędzierski), Krakowski Festiwal Filmowy, Kraków


29 stycznia, Kino Charlie, wtorek

PRZEMINĘŁO Z CZASEM
2h 10min

POLSKA KRONIKA FILMOWA * PKF 50/90, 10'

MOJA MOSKWA
Barwny, 60', 1997
Reż.: Piotr Morawski
Zdjęcia: Andrzej Adamczak

Kiedy w pierwszych dniach stanu wojennego Chris Niedenthal, jeden z najbardziej cenionych fotoreporterów europejskich, nagrodzony w 1986 roku World Press Photo, wykonywał z ukrycia słynne zdjęcie kina "Moskwa", przed którym stał opancerzony transporter Skot, a w tle, tuż nad nim, wisiał plakat "Czasu Apokalipsy" Francisa Forda Coppoli pewnie nie przypuszczał, że fotografia ta przejdzie do historii Warszawy i historii kinematografii zarazem. Utrwalił w ten sposób, na zawsze, obraz tego najbardziej reprezentacyjnego warszawskiego kina w jednym z najbardziej dramatycznych momentów jego historii. To zdjęcie obiegło agencje prasowe i stacje telewizyjne całego świata. Stało się jednym z symboli stanu wojennego w Polsce. Film "Moja Moskwa" Piotra Morawskiego opowiada historię tego niezwykłego obiektu, na trwale wpisanego w mapę kulturalną Warszawy. Uroczyste premiery, wspaniałe przeglądy filmowe, zwykła codzienność przypomniana we wspomnieniach pracowników kina, kronikach filmowych, dokumentalnych rejestracjach kolejek, wszechobecnych bikiniarzy, koników, ale także elit politycznych i artystycznych miasta. Reżyser prowadził nas przez historię budowy, która rozpoczęto w 1948 roku, poprzez kolejne lata pełne polityki, małych i większych sukcesów, aż do zarejestrowanej w filmie spektakularnej rozbiórki w 1996 roku...


STADION
Barwny, 60', 1998
Reż.: Andrzej Sapija
Zdjęcia: Piotr Muszyński

"Stadion Dziesięciolecia Manifestu Lipcowego" w Warszawie wybudowano pod kierunkiem arch. Jerzego Hryniewieckiego w 1955 roku z okazji V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów. Posiadał pełno wymiarowe boisko do piłki nożnej oraz 8-torową bieżnią lekkoatletyczną o długości 400 m. Odkryte trybuny z drewnianymi ławkami mogły pomieścić 71,008 osób, choć w czasach największych imprez masowych zasiadało na nich prawie 100,000 widzów. Do usypania korony obiektu wraz z wałem pod przyszłe trybuny użyto gruzów zabudowy Warszawy, zniszczonej po Powstaniu Warszawskim. Do końca epoki PRL odbywały się na nim najważniejsze imprezy sportowe w kraju... Wraz z upadkiem PRL-u stadion również zaczął poupadać w ruinę, a jego remont lub przebudowa zostały uznane za nieopłacalne. W zamian za utrzymanie obiektu stadion został w 1989 roku wydzierżawiony przez miasto stołeczne Warszawa do celów handlowych firmie Damis, która założyła na jego koronie "Jarmark Europa", będący z ponad 5000 podmiotów gospodarczych, jednym z największych targowisk Europy... Film Andrzeja Sapiji przedstawia dokumentalną obserwacje tego obiektu w ostatnich dniach jego istnienia. Pokazuje jeden dzień z życia tej społeczności ze wszystkimi blaskami i cieniami największego bazaru współczesnej Europy...