Kino Charlie zaprasza na przegląd filmów Jima Sheridana, kluczowej postaci współczesnego kina irlandzkiego. Jim Sheridan, urodzony w 1949 roku w Dublinie, swoją karierę rozpoczął w teatrze. Jako scenarzysta i reżyser filmowy zadebiutował w 1989 roku filmem Moja lewa stopa z Danielem Day-Lewisem w Oskarowej roli niepełnosprawnego artysty Christy’ego Browna. Znaczną część swoich dzieł poświęcił konfliktowi w Irlandii Północnej. Interesowały go przede wszystkim losy ludzi uwikłanych w ten konflikt oraz relacje rodzinne, pozostające w centrum jego filmowego świata. Odwołując się do własnych doświadczeń, obrazował również życie irlandzkich imigrantów w Stanach Zjednoczonych. Charakterystyczną cechą jego filmów jest kunsztowna gra aktorska. Dotyczy to zarówno występujących u niego wielkich zdobywców Oskarów, jak i małych dzieci. Przegląd w Kinie Charlie przypomina największe osiągnięcia filmowe Sheridana oraz wyjątkowe i pełne pasji przesłanie tego wybitnego aktora, scenarzysty, producenta i reżysera.

Głos Jima Sheridana, autora opowiadań, który nadał rozgłosu światowego ludowym opowieściom irlandzkim, jest równie znany, jak jego filmy. Kariera Sheridana rozpoczęła się w teatrze radykalnym i sięgnęła po splendor Hollywood, a wspólnym mottem każdego z jej etapów była ciekawość ludzi. Raz interesowali go zwykli śmiertelnicy, którzy uwikłali się w niecodzienne zdarzenia. Innym razem były to mityczne postaci, które przenosił z legend czy opowieści i popychał w stronę nowoczesności. Wielu z jego bohaterów to ofiary konfliktów. Niezależnie od tego czy Sheridan opowiada o Ameryce czy Irlandii, w sercu jego filmowego świata pozostaje zawsze rodzina — scementowana miłością i pełna bolesnych skaz. Inną niezbywalną cechą filmów Jima Sheridana jest wielki kunszt, który wydobywa ze swoich aktorów, zarówno wielkich zdobywców Oskarów, jak i małych dzieci. Tego lata uczcimy osiągnięcia filmowe Jima Sheridana — aktora, scenarzysty, reżysera i producenta, które od 30 lat posyłają nam i światu wyjątkowe i pełne pasji przesłanie.


GŁÓWNI ORGANIZATORZY:

       



Partnerem Retrospektywy filmów Jima Sheridana w Kinie Charlie w Łodzi jest Międzynarodowy Festiwal Producentów Muzycznych Soundedit. Gavin Friday, autor ścieżki dźwiękowej do filmów Jima Sheridana („Moja lewa stopa”, „W imię ojca”, „Nasza Ameryka”) będzie gościem czwartej edycji Międzynarodowego Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit, który odbędzie się w Łodzi w dniach 26 - 28 października 2012 (więcej szczegółów www.soundedit.pl).

Minęło 16 lat od jego ostatniej płyty. Nadszedł więc czas, by oddać hołd Gavin’owi Friday’owi, który właśnie powrócił… Powrócił w czasie przewrotu, w czasie politycznego chaosu, w czasie bankructwa duchowego, moralnego i finansowego. Irlandia to już zupełnie inny kraj, niż ten w którym Friday nagrał „Shag Tobacco”.

Przez ostatnie lata Friday jednak był bardzo kreatywny. Nagrywał ścieżki dźwiękowe, występował w filmach i teatrze, nagrywał płyty szukając nowych rozwiązań, dalekich od tych tradycyjnych. W życiu osobistym Gavin’a również wiele się wydarzyło – poradził sobie z chorobą, rozwiódł się i zmarł mu ojciec. Są tacy, którzy sądzą, że „catholic” to płyta nie osobista lecz płyta polityczna. Natomiast Friday twierdzi, że jego „catholic” jest „emocjonalną, a nie polityczną płytą”, a muzyka na niej zawarta jest jak: „przebudzenie z głębokiego snu, swoboda i pogodzenie się ze stratą.” Gdzieś “pomiędzy” jest miejsce na miłość, satysfakcję i romans.

„Czasem, kiedy jesteś w trakcie komponowania, utwory mówią do ciebie „zaopiekuj się mną” albo „odwal się i daj mi spokój!”

W pierwszym utworze – „Able” – pojawia się deklaracja, która przychodzi z wiekiem i doświadczeniem: „Chcę żebyś mnie kochał… Nie chcę cię okłamywać”. Dla mającego już 50 lat artysty „catholic” to świadectwo, wyznanie tego, że dotychczasowe życie jest zamknięte, ale zarazem dalekie od fizycznego i twórczego końca. Utwór „Lord I’m Coming” można odebrać jak zaklęcie wymierzone przeciw śmierci i może być interpretowane jako przeciwieństwo pełnego optymizmu „It’s All Ahead Of You”. To tu pada retoryczne: „czy wiesz, że najlepsza jeszcze przed nami?”.

Cała płyta muzycznie i tematycznie oscyluje wokół winy („Blame”), przeznaczeniu (utwór dedykowany ojcu „Perfume”), rozwiązłości i braku możliwości porozumienia się („The Only One”). Płytę wyprodukował Ken Thomas (Throbbing Gristle, Cocteau Twins, Sigur Ros). Doświadczenie zdobyte przy pracy z Cocteau Twins najwyraźniej słychać w utworze “The Sun And The Moon And The Stars”. Utwory na płytę zostały wybrane spośród 38 nagranych piosenek. Wszystkie napisał duet Gavin Friday i Herbie Macken. Nagrania trwały 6 tygodni i wzięli w nim udział muzycy, których Friday zna od lat: wspomniany multiinstrumentalista Herbie Macken, wiolonczelistka Kate Ellis, gitarzysta Jolyon Vaughan Thomas, basista Garth Hughes, gitarzysta Anto Drennan, perkusista André Antunes, Moya Brennan (Clannad) oraz dziennikarz John Kelly (harmonijka). Już podczas miksowania albumu w Yorkshire Gavin Friday spotkał się z lokalną grupą Armii Zbawienia i zaprosił jej członków do nagrania utworu „Lord I’m Coming”, który jest przepełnioną orkiestracją psalmem.

Ostatnio życie Gavin’a Friday’a zostało zdominowane przez prace nad filmami, soundtrackami i projektami teatralnymi. Artysta nie jest zdumiony, że w nich wszystkich można dostrzec katolickiego ducha. Friday korzysta z tradycyjnych struktur utworów, dodając syntezatory godne Davida Bowie, fantastyczne akordy, epickie smyczki i germańskie rytmy.

Artysta. Germanofil. Wokalista. Nonkonformista. katolik. Z wszystkich tych postaci składa się Gavin Friday. Ale ten ostatni jest zdecydowanie pisany przez małe „k”.

Kariera Gavina Friday’a obejmuje cztery dekady historii rocka. On jednak nadal ma w sobie tyle energii i pasji do pracy, ile miał na starcie – kiedy w 1977 r. założył zespół Virgin Prunes!

Lata 80. to dla Friday’a czas, kiedy skupił się na innych artystycznych projektach: malowaniu, wystawach, twórczości literackiej oraz prowadzeniu własnego, cotygodniowego kabaretu. W 1987 roku nawiązał długoletnią współpracę z pianistą Maurice Seezer’em. Wspólnie opracowywali utwory J. Brela, E. Piaf, Brechta czy K. Weilla łącząc jej z punkiem, jak również szukali inspiracji w twórczości Bacharacha czy T-Rex. Solowy album Gavina „Shag Tobacco” (piosenkarz określa go jako: „bardzo seksualny album”) został wydany w 1995 r.

Lata 90. oznaczały dla artysty również początek kariery w przemyśle filmowym. Odnalazł się tu jako kompozytor i wokalista. Wspólnie z Bono, liderem U2 skomponował ścieżkę dźwiękową do filmu J. Sheridana „In The Name Of The Father”, na której znalazł się również przebój Sinead O’Connor „You Made Me Thief Of Your Heart”. W 1996 r. Friday i Seezer skomponowali utwór „Angel” , wykorzystany w filmie „Romeo + Juliet” oraz ścieżkę dźwiękową do australijskiego filmu „Angel Baby”. Ich kolejne filmowe produkcje to: „Boxer” (1998 r.), „Disco Pigs” (2001 r.), „In America” (2002 r.), oraz film biograficzny o raperze 50 Cent – „Get Rich Or Die Trying”. Przy tym ostatnim Friday współpracował z Quincy Jones’em.

Przedstawienie Friday’a „Ich Liebe Dich” wystawiane w dublińskim Theatre Festival zostało wyprzedane na długo przed premierą. Jako aktor Gavin zadebiutował w filmie N. Jordana „Śniadanie na Plutonie”, gdzie zagrał wieloznaczną gwiazdę rocka – Billy Hatchett’a. Rolą tą Friday zdobył uznanie krytyków. Od 2007 r. Friday występuje z Gavin Bryars Ensemble z programami: “This Shakespeare Sonnet Project” oraz “The Sinking Of The Titanic”. Lata 2007 i 2008 przyniosły artyście jeszcze więcej projektów teatralnych oraz ofert współpracy.

W 2009 r. Friday obchodził 50 urodziny. Z tej okazji odbył się specjalny koncert w nowojorskiej Carnegie Hall, w którym udział wzięli: Antony, Rufus Wainwright, Courtney Love, Lou Reed, Laurie Anderson oraz U2.

W ubiegłym (2011) roku Gavin nagrał wspólnie z Davidem Ball’em cover grupy Suicide „Ghostrider”, wziął udział w interpretacjach wierszy Yeatsa (Biblioteka Narodowa). Współpracował również z Martinem Hayese’m i Dennisem Cahill’em (muzycy folkowi) oraz wystąpił na debiutanckiej płycie grupy Preacher’s Son’s. Płyta „catholic” jest czwartym solowym albumem Friday’a i została wydana 22 kwietnia 2011 r. www.gavinfriday.com

http://www.youtube.com/watch?v=4Yioo5Gry78
http://www.youtube.com/watch?v=CPkvWXvZ5IA
http://www.youtube.com/watch?v=q3arh-OD5vU




FILMY W PRZEGLĄDZIE:


26 września:

godz. 18:00 Krwawa niedziela, reż. Paul Greengrass, prod. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 2002, 107' Film, współprodukowany przez Jima Sheridana, jest fabularnym zapisem dramatycznych wydarzeń z 30 stycznia 1972 roku, kiedy z przedmieść Derry (zamieszkanego w większości przez katolików) w Irlandii Północnej wyruszył pokojowy marsz zorganizowany przez społeczny ruch Civil Rights. Centralną postacią obrazu jest protestant Ivan Cooper (Nesbitt), lokalny polityk. Mimo starań organizatorów nie udało się uniknąć starć z brytyjskim wojskiem, w których zginęło 14 osób. To wydarzenie, nazywane dziś Krwawą Niedzielą, stało się punktem zwrotnym w historii wielowiekowego konfliktu między Irlandczykami, którzy w większości są katolikami, a Brytyjczykami, wśród których przeważają protestanci. Po masakrze w Derry, Irlandia Północna stanęła w obliczu wybuchu wojny domowej. Wielu młodych ludzi wstąpiło w szeregi katolickiej organizacji terrorystycznej IRA i protestanckiej UVF, co rozkręciło spiralę przemocy trwającą już kilkadziesiąt lat.

godz. 20:30 Moja lewa stopa, reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 1989, 103' Film oparty jest na prawdziwej historii. Christy Brown (1932-1981) przychodzi na świat w biednej irlandzkiej rodzinie. Cierpi na ciężkie porażenie mózgowe, jest niemal całkowicie sparaliżowany, może poruszać jedynie lewą stopą. Jednak jego rodzina, a zwłaszcza matka, odkrywa w nim inteligencję i człowieczeństwo. Dorosły Chris zostaje malarzem i pisarzem, który używa do tworzenia swojego jedynego sprawnego organu — lewej stopy. Film obrazuje życie niezwykłego człowieka, który mimo ułomności realizował swoje marzenia. Daniel Day-Lewis za rolę niepełnosprawnego Browna otrzymał liczne nagrody, w tym Oskara za najlepszą rolę pierwszoplanową.

27 września:

godz. 18:00 Pole, reż. Jim Sheridan, Irlandia 1990, 107' Film jest adaptacją sztuki Johna B. Keane'a. Rodzina irlandzkiego farmera "Bulla" McCabe'a żyje z dala od siedlisk ludzkich i od pokoleń dzierżawi skrawek ziemi. McCabe (Richard Harris) wyznaje zasadę, że człowiek bez ziemi jest nikim i dlatego pragnie kupić dzierżawione pole, aby zadbać o przyszłość swojego syna (Sean Bean). Wdowa, do której pole należy, postanawia wystawić je na aukcję. Wydaje się, że spełnią się marzenia McCabe'a i zdobędzie wymarzoną ziemię, ale w miasteczku pojawia się bogaty Amerykanin (Tom Berenger), który chciałby wybudować w pobliżu drogę i również potrzebuje tego pola. Richard Harris za rolę McCabe'a był nominowany do Oskara i Złotego Globu.

godz. 20:30 W imię ojca, reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 1993, 133' Gerry Conlon dorastał we wstrząsanym zamachami terrorystycznymi Belfaście początku lat 70. Był drobnym złodziejaszkiem, który ku niezadowoleniu swego ojca — Giuseppe większość czasu spędzał w okolicznych barach. Gdy Gerry popadł w konflikt z IRA, ojciec wysłał go do Anglii, gdzie chłopak został niesłusznie oskarżony o udział w zamachu bombowym, w którym zginęło wielu niewinnych ludzi. W czasie brutalnego śledztwa obydwaj przyznają się do winy i — mimo istniejących dowodów niewinności — zostają skazani na kary wieloletniego pozbawienia wolności. W więzieniu Gerry zdał sobie sprawę, że Giuseppe pod maską słabości ukrywał wewnętrzną siłę i głęboką mądrość życiową. Minęło wiele lat, zanim dzięki wysiłkom energicznej pani mecenas Gerry zdołał udowodnić swą niewinność, oczyścić imię ojca i ujawnić światu prawdę o jednej z największych pomyłek w historii brytyjskiego wymiaru sprawiedliwości. Film był nominowany do Oskarów aż w siedmiu kategoriach.

28 września:

godz. 18:00 Spirala przemocy, reż. Terry George, scenariusz i produkcja: Jim Sheridan, Irlandia/USA 1996, 112' Wdowa Kathleen Quigley stara się trzymać z dala od politycznych rozgrywek, które mają miejsce w jej ojczystej Irlandii. Tego samego uczyła zawsze swoje dzieci. Tym większym szokiem jest dla niej wiadomość o aresztowaniu i skazaniu na długoletnie więzienie jej syna Gerarda, który razem z aktywistą IRA Frankiem Higginsem dokonał zamachu na brytyjskich żołnierzy. Kathleen Quigley i Annie Higgins odwiedzają swych synów w więzieniu. Starają się również zrozumieć swoje odmienne poglądy. Sytuacja ich synów staje się jednak coraz bardziej dramatyczna. Gdy Frank postanawia ogłosić bunt więźniów i rozpocząć protestacyjną głodówkę domagając się, by wojownicy IRA traktowani byli w więzieniach na zasadach, jakie przysługują jeńcom wojennym, Gerard przyłącza się do protestu. Film nawiązuje do prawdziwej historii strajku w więzieniu w Belfaście w 1981 roku.

godz. 20:30 Nasza Ameryka, reż. Jim Sheridan, Irlandia/Wielka Brytania 2003, 105' Nasza Ameryka to podnoszący na duchu film o sile nadziei, wiary, a nawet magii, inspirowany wątkami autobiograficznymi twórcy, Jima Sheridana. Jest to historia irlandzkiej rodziny, która dzielnie stawia czoła trudnościom i pokonuje przeciwności losu, z którymi musi borykać się większość emigrantów w Nowym Jorku. Historia, przedstawiona w oryginalny sposób, z punktu widzenia dwóch pełnych entuzjazmu i energicznych dziewczynek — Christy i Ariel — opowiada o wspomnieniach, sekretach, miłości, stracie i zaczynaniu wszystkiego od nowa. Zanim dzieci i ich rodzice, Johnny Paddy Considine i Sarah Samantha Morton podejmą wyzwanie i spełnią swe marzenie o nowym domu, muszą wyleczyć emocjonalne rany i pokonać żal, który nęka ich wszystkich po bolesnej stracie. Film był nominowany do Oskarów w kategoriach: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa (Samatha Morton), Najlepszy aktor drugoplanowy (Dijmon Hounson) i Najlepszy scenariusz oryginalny.