METROPOLIS


"METROPOLIS"
W dalekiej przyszłości ludzkość jest podzielona na dwie grupy. Jedna to myśliciele, którzy rządzą światem i wymyślają nowe rzeczy, druga to robotnicy, którzy bezmyślnie wykonują rozkazy myślicieli. Obie grupy społeczne, choć tworzą spójną całość są odseparowane od siebie. Jeden z myślicieli postanawia zobaczyć jak żyją robotnicy, w tym czasie robotnicy przygotowują rebelię...

reżyseria:	Fritz Lang
scenariusz:	Thea von Harbou, Fritz Lang (na podstawie powieści Thei von Harbou)
obsada:	Alfred Abel jako Johhan (Joh) Fredersen Gustav Frohlich jako Freder Fredersen Brigitte Helm jako Maria / Robot Rudolf Klein-Rogge jako C.A. Rotwang Fritz Rasp jako Slim Theodor Loos jako Josaphat Heinrich George jako Grot Fritz Alberti jako Kreatywny człowiek Grete Berger jako Pracownica Erwin Biswanger jako Georg Olly Boeheim jako Pracownica Max Dietze jako Pracownik
zdjęcia:	Karl Freund, Gunther Rittau
scenografia:	Otto Hunte, Erich Kettelhut, Karl Vollbrecht
kostiumy:	Aenne Willkomm
dekoracje:	Otto Hunte, Erich Kettelhut, Karl Vollbrecht
produkcja:	Universum Film AG (UFA), Berlin
gatunek:	fantastyczno-naukowy
kraj:	Niemcy
rok produkcji:	1927
czas trwania:	153 min (118 min)

"Metropolis" to chyba najbardziej znany niemiecki film w historii kina. Ten olbrzymi, jak na owe czasy projekt filmowy realizowany był przez ponad 18 miesięcy, kosztem wielu milionów marek i miał przynieść firmie Uniwersum Film AG (UFA) znaczący sukces komercyjny. Tak się jednak nie stało. Premiera filmu w 1927 roku przyniosła rozczarowanie - tylko 15 000 widzów. Renesans dzieła Fritza Langa rozpoczął się po II Wojnie Światowej i trwa nieprzerwanie do dziś. "Metropolis" wciąż pozostaje źródłem inspiracji dla reżyserów, muzyków i projektantów.

W wyniku różnorakich zmian montażowych około 25 % filmu zostało bezpowrotnie utracone. Dzięki renowacyjnym wysiłkom Enno Patalasa w latach 80-tych oraz cyfrowemu odrestaurowaniu obrazu przez Martina Koerbera, wykonanemu na zlecenie fundacji im. Friedricha Wilhelma Murnau, film stanowi spójną całość i można go ponownie podziwiać.

W czasach kina niemego wszystkie filmy były wyświetlane z muzyką, która przylegała do nich niczym "druga skóra". Muzycy kinowi w większości stosowali mieszaninę różnych elementów klasycznego repertuaru. W przypadku "Metropolis", specjalnie dla tego filmu muzykę skomponował Gottfried Huppertz. W swej historii film doczekał się wielu muzycznych wersji. W latach pięćdziesiątych powszechnie nagrywano tanie studyjne aranżacje ścieżki dźwiękowej, w latach 70-tych powszechny był akompaniament fortepianowy. W roku 2001 Fundacja im. Friedricha Wilhelma Murnau zamówiła wykonanie oryginalnej ścieżki dźwiękowej filmu przez orkiestrę symfoniczną. Podjęła się tego Sinfonieorchester des Saarlandischen Rundfunks pod batutą Berndta Hellera. Prace nagraniowe zakończono 8 listopada 2001 - dokładnie w dniu przyjęcia filmu "Metropolis" przez UNESCO do zbioru dziedzictwa światowych dokumentów.

Podczas II Festiwalu Zwiastunów Filmowych w Łęczycy muzykę na żywo do filmu "Metropolis" zagra Tymon Tymański z zespołem w projekcie ZELIG +.


Tymon Tymański - kompozytor, multi-instrumentalista, poeta, prozaik. Urodzony 30 września 1968 roku w Gdańsku-Wrzeszczu, od ósmego roku życia pobierał prywatne lekcje nauki na gitarze klasycznej. Swoje pierwsze zespoły prowadził już w szkole podstawowej; w latach 1982-1986 uczył się w trzech kolejnych trójmiejskich liceach. W roku 1984 założył SNI SREDSTVOM ZA UKLANIANIE, nowofalową grupę zainspirowaną Joy Division, The Birthday Party i Pere Ubu, w której śpiewał, grał na gitarze basowej i której repertuaru był w całości autorem. W roku 1986 dostał się na anglistykę na Uniwersytecie Gdańskim, gdzie dołączył do TOTARTU, nieformalnej grupy performerskiej wsławionej skandalizującymi akcjami i manifestami oraz obrazoburczą poezją. Współpraca Tymańskiego z TOTARTEM zaowocowała transformacją jego muzyki i radykalną zmianą koncepcji występu scenicznego.

W roku 1988 założył MIŁOŚĆ, najważniejszy zespół polskiego jazzu następnej dekady. Wpierw free jazzowa, po odejściu Mazzolla (MAZZOLL & ARHYTHMIC PERFECTION) i Tomasza Gwincinskiego (MAESTRO TRYTONY, ŁOSKOT), formacja z Mikołajem Trzaską, Maćkiem Sikałą, Leszkiem Możdżerem i Jackiem Olterem w składzie święciła triumfy na klubowych scenach i w corocznych ankietach aż do końca lat 90-tych, czterokrotnie z rzędu wybrana najlepszym zespołem jazzowym roku i ogłoszona najciekawszą grupą dekady (ankiety czytelników i krytyków Jazz Forum). MIŁOŚĆ, rozwiązana w lecie 2002 roku, nagrała w sumie sześć albumów, w tym dwa z udziałem legendarnego amerykańskiego trębacza grupy ART ENSEMBLE OF CHICAGO, Lestera Bowiego.

W międzyczasie w 1992 roku Tymański założył grupę KURY, w składzie której znaleźli się m. in. wybitny perkusista Jacek Olter oraz znakomity gitarzysta Piotr Pawlak (wcześniej: BIELIZNA). W szeregach KUR na przestrzeni 11 lat działalności pojawili się również Anka Lasocka (KOBIETY), klarnecista Mazzoll, Jacek Stromski (APTEKA, SKAKANKA), Rory Walsh (MEDICINE SUNDAY) oraz Kuba Staruszkiewicz (PINK FREUD). Grupa nagrała trzy płyty, maksi-singiel oraz jeden oficjalny bootleg koncertowy. Szczególnie druga płyta KUR, głośny "P.O.L.O.V.I.R.U.S.", cieszyła się wielką estymą polskich słuchaczy i krytyków oraz nagrodzona została szeregiem nagród (m. in. Fryderyk 1998 i Machiner ?98).

Oprócz prowadzenia swych dwóch sztandarowych formacji Tymański udzielał się również jako lider lub członek grup TYMON I TRUPY, CZAN, NRD, THE USERS i MASŁO oraz występował jako aktor (filmy "Segment ?76", "Wesele", programy poetycko-satyryczne "Dzyndzylyndzy" i "Brzóska Show"). Współtworzył również alternatywną wytwórnię płytową BIODRO RECORDS oraz komponował muzykę do filmów ("Sztos", "Przemiany", "Wesele" i spektakli teatralnych (m. in. "Top Dogs", "Wszystkie dzieła Szekspira", "Monachomachia", "Beztlenowce", "Matka", "Letnicy"). W roku 2001 wydał mini-powieść "Chłopi 3", napisaną wspólnie z poetą Zbigniewem Sajnogiem (ex-TOTART) oraz nagrodzony został Paszportem Polityki za całokształt twórczości. Po rozwiązaniu KUR w grudniu 2003 roku, Tymański skoncentrował się na działalności solowej. W roku 2004 jego dwie nowe grupy, alternatywno-rockowa TYMON & TRANSISTORS oraz improwizująca TYMAŃSKI YASS ENSEMBLE z Antonim Gralakiem (TIE BREAK, GRAAL, YESHE) i Wojtkiem Mazolewskim (PINK FREUD), nagrały swoje debiutanckie płyty w jego prywatnym Biodro Studio - piosenkowe "Wesele" oraz instrumentalne "Jitte". Za muzykę z albumu "Wesele", ścieżkę dźwiękową głośnego i obsypanego trofeami filmu W. Smarzowskiego o tym samym tytule, Tymański otrzymał nagrodę Polskiej Akademii Filmowej Orzeł 2005 oraz Złotą Kaczkę czasopisma Film. Tymon Tymański jest także Laureatem Paszportu "Polityki"

www.tymon.hoster.pl