55 LAT POLSKIEJ ANIMACJI
13-20 kwietnia 2004 r., Kino Charlie
Wstęp
Plakat
Terminy
Repertuar
Sylwetki twórców
Organizatorzy
Historia polskiego filmu animowanego
55 lat polskiej animacji w pigułce
Dziesięć filmów, które wstrząsnęły światem
SYLWETKI TWÓRCÓW
JULIAN JÓZEF ANTONISZ (ANTONISZCZAK) (1941 1987)
Uczył się w średniej szkole muzycznej, a później studiował malarstwo, grafikę i film animowany na Akademii Sztuk Pięknych w
Krakowie (jego profesorem animacji był Kazimierz Urbański). Był wynalazcą nowych technik realizacji filmu bez kamery, pisał
muzykę do własnych filmów, którym od 1977 wyłącznie się poświęcił. Należał do grupy założycieli krakowskiego Studia Filmów
Animowanych.
Filmografia:
1967:
Fobia
1969:
szponach seksu (nagroda: Tours 1969)
1970:
Jak to się dzieje, pyta Agnisia, że na ekranie widzimy misia; Jak nauka wyszła z lasu (nagroda: Poznań 1971)
1971:
Jak działa jamniczek (nagrody: Kraków 1972; Mannheim 1972; Katowice 1972)
1972:
Tysiąc i jeden drobiazgów
1973:
Strachy na Lachy; Te wspaniałe bąbelki w tych pulsujących limfocytach
1974:
Kilka praktycznych sposobów na przedłużenie sobie życia
1975:
Film o sztuce biurowej
1976:
Bajeczka międzyplanetarna; Film Grozy
1977:
Słońce, Film bez kamery; Katastrofa (non-camera)
1978:
Ludzie więdną jak liście; Dziadowski blues (non camera), czyli nogami do przodu (nagroda: Zakopane 1980); Co widzimy po
zamknięciu oczu i zatkaniu sobie uszu
1979:
Ostry film zaangażowany (nagrody: Kraków 1980, 2 nagrody, w tym Grand Prix)
1980:
Pan Tadeusz. Księga I. Gospodarstwo (nagroda: nagroda Ministra Kultury i Sztuki 1980); Dokument animowany non camera, czyli
reżyser Krzysztof Gradowski o sobie
1981:
Polska Kronika Non-camerowa nr 1 (nagroda: Kraków 1982)
1982:
Polska Kronika Non-camerowa nr 3; Polska Kronika Non-camerowa nr 4, wydanie B
1983:
Dodatkowe wole trawienne magistra Kizioła; Polska Kronika Non-camerowa nr 5; Polska Kronika Non-camerowa nr 6, wydanie B;
(nagrody: Oberhausen 1984 2 nagrody, w tym FIPRESCI)
1984:
Oberhausen, Duisburg, Dortmund, Dźsseldorf, Hannover, Hamburg, czyli non-camerowy reportaż z podróży po Republice Federalnej
Niemiec; Polska Kronika Non-camerowa nr 7. Wydanie export color
1985:
Czyżby wolny rynek w organizmie biologicznym?; Polska Kronika Non-camerowa nr 8. Wydanie A; Polska Kronika Non-camerowa nr 9.
Wydanie B; Polska Kronika Non-camerowa nr 10. Wydanie B; Światło w tunelu (nagrody: Oberhausen 1986; Nagroda Szefa
Kinematografii 1987)
1986:
Polska Kronika rysunkowa, animowana, non-camerowa nr 11. Wydanie A; Polska Kronika rysunkowa, animowana, non-camerowa nr 12.
Wydanie B (nagroda: Nagroda Szefa Kinematografii 1987)
WALERIAN BOROWCZYK ur. 1923 r.
Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Uprawiał grafikę warsztatową, rysunek satyryczny, plakat. Realizował filmy
amatorskie. W 1957 r. stworzył duet realizatorski z Janem Lenicą, który przetrwał do wyjazdu obu twórców do Francji w 1959 r.
Ich pierwszy film Był sobie raz... uchodzi za dzieło przełomowe w historii polskiej animacji. W 1968 r. Borowczyk
zadebiutował w pełnometrażowym filmie aktorskim entuzjastycznie przyjętym przez krytykę dziełem Goto (Goto, wyspa miłości),.
Uznanie przyniosły mu też trzy kolejne filmy fabularne: Blanche (1971), Contes immoraux (Opowiećci niemoralne, 1974) i
zrealizowane w Polsce Dzieje grzechu (1975). Z czasem twórca Goto wyspecjalizował się w filmach erotycznych, wśród których
znajduje się m.in. Emmanuelle V.
Filmografia (tylko filmy krótkie i animowane):
Filmy zrealizowane w Polsce:
1946:
Sierpień
1949:
Głowa, Magik
1954:
Żywe fotografie (dokumentalny)
1955:
Jesień (krótki film aktorski)
1957:
Był sobie raz... (razem z J. Lenicą; nagrody: Wenecja 1957; nagroda polskiej krytyki filmowej 1957 r; Warszawa 1957; Mannheim
1958); Nagrodzone uczucie (razem z W. Borowczykiem); Strip-tease (razem z W. Borowczykiem)
1958:
Dom (razem z W. Borowczykiem, nagroda: Bruksela 1958 Grand Prix); Sztandar Młodych (razem z w Borowczykiem)
1959:
Szkoła (wyróżnienie: Oberhausen 1960).
Filmy zrealizowane we Francji:
1959:
Les astronautes (Astronauci, razem z Chrisem Markerem, nagroda: nagroda FIPRESCI, Oberhausen 1960); Terra Incofnita; Le
magicien (Sztukmistrz); La thte (Głowa); La foule (**); Les stroboscopes: magasins du XIX si?cle (Stroboskopy: magazyny XIX
wieku)
1960:
Lecriture (Pismo)
1961:
La boite ? musique (Muzyczna walizka); Solotude (Samotnoć); Les bobliotheques (Bilioteki); Les coles (Szkoły)
1962:
Le concert de M. et Mme Kabal (Koncert pana i pani Kabal; La fille sage (Przyzwoita dziewczyna)
1963:
Lencyclopedie de grand-maman (Encyklopedia babuni); Renaissance (Renesans, nagroda: Tours 1963)
1964:
Les Jeux des anges (Zabawy anioółw, nagrody: 2 Tours 1964 w tym FIPRESCI)
1965:
Đ Le dictionaire de Joachim (Słownik Joachima, nagrody: Oberhausen 1966 nagroda FIPRESCI; Melbourne 1966); Un ete torride
(epizod do przyszłego filmu Le theatre de Monsieur et Madame Kabal (Teatr pana i pani Kabal, długi metraż)
1966:
Rosalie (nagrody: Berlin 1966; Locarno 1966; Kraków 1966); Le petit poucet (Paluszek)
1967:
Dyptique (Dyptyk); Le theatre de Monsieur et Madame Kabal (długi metraż); Gavotte (Gawot, nagroda Mannheim 1967)
1969:
Le phonographe (Gramofon)
1973:
Une collection perticuliere (Wyjątkowa kolekcja, dokumentalny)
1981:
Hyper-auto-erotic; Hayaahi
ANDRZEJ CZECZOT ur. 1933
W 1957 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Jeden z najbardziej znanych polskich karykaturzystów, uprawia też
grafikę i malarstwo. Debiutował w filmie animowanym w 1973 r. filmem Kierdel zrealizowanym wspólnie z Bronisławem Zemanem. W
1982 zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie zamieszczał swoje rysunki m.in. w piśmie New Yorker. Przed kilkoma laty wrócił do
Polski. Jego ostatnim dziełem jest pełnometraýowy Eden. Wydał też kilka zbiorów rysunków satyrycznych.
Filmografia:
1973:
Kierdel
1977:
Gody
1978:
Makatki I-VII (nagroda: Kraków 1978); Makatki VIII-XIV
1979:
Makatki XV-XXI
1980:
Makatki XXII-XXIII; Cyrograf; Dymek; Spych
1982:
Garb; N
2002:
Đ Eden (pełny metraż; nagroda: Gdynia 2002; Kazimierz Dolny 2002)
RYSZARD CZEKAŁA ur. 1941
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował w Pracowni Rysunku Filmowego Kazimierza Urbańskiego, którego
był później asystentem. Debiutował w filmie animowanym Ptakiem, filmem zatrzymanym przez cenzurę za zbyt ponurą wizję
rzeczywistości. Dwa następne filmy Czekały, Syn i Apel, przyniosły mu międzynarodowe uznanie i grad nagród na festiwalach. W
1976 roku zrealizował swój pierwszy (i najlepszy) pełnometrażowy film aktorski Zofia, także wielokrotnie nagradzany. W 1985
r. powrócił do realizacji filmów animowanych.
Filmografia:
1968:
Ptak
1970:
Syn (nagrody: Kraków 1970 2 nagrody; Nagroda Klubu Krytyki Filmowej 1970; Mannheim 1970; nagroda czytelników pisma Film 1970;
Adelaide 1971)
1971:
Apel (nagrody: Kraków 1971; Annecy 1971 Grand Prix; Cork 1971; Teheran 1971; Oberhausen 1971; Nowy Jork 1971)
1972:
Wypadek (aktorski, nagroda: Adelaide 1973, Auckland 1973
1973:
Sekcja zwłok; Dzień (aktorski)
1975:
Woda
1976:
Zofia (aktorski, pełny metraż, nagroda: Gdańsk 1976; nagroda im. Andrzeja Munka 1976; nagroda pisma Film za debiut 1977;
Świebodzin 1977; San Remo 1977; Figuera da Foz 1977)
1978:
Płomienie (aktorski, pełny metraż)
1982:
Przeklęta ziemia (aktorski, długi metraż); Piętno (aktorski, długi metraż)
1985:
Do utraty głów
1997:
Człowiek i chleb
2001:
Wielki dzwon
PIOTR DUMAŁA ur. 1956
Absolwent (1982) wydziału konserwacji Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (specjalizacja: konserwacja rzeźby w kamieniu).
Tamże studiował także w pracowni filmu animowanego prof. Daniela Szczechury, którego był następnie asystentem. Debiutem
profesjonalnym w animacji Dumały była Lykantropia (1981), a jego pierwszym międzynarodowym sukcesem Czarny Kapturek (1983).
Szturmem do czołówki światowej dostał się w 1985 r. adaptacją Łagodnej Dostojewskiego, która przyniosła mu grad nagród
festiwalowych. Uznanie i podziw budzi jego własna gipsowa technika animacji (obrazy malowane są na płytach z gipsu i
poddawane przemalowywaniu, ścieraniu itp.). Dumała uczy filmu animowanego w Szwecji, na Harvardzie i w Łódzkiej Szkole
Filmowej.
Filmografia:
1976:
Przemiana
1977:
Śmierć Hindenburga
1980:
Scenka rodzajowa
1981:
Lykantropia
1983:
Czarny Kapturek (nagrody i wyróżnienia: Warna 1983; Huesca 1984)
1985:
Łagodna (nagrody: Kraków 1985 3 nagrody; Tours 1985; Huesca 1985; Mannheim 1985; Hamilton 1986; Zamość 1987)
1986:
Nerwowe życie kosmosu (nagroda: Kraków 1987); Academy Leader Variations (jedna sekwencja w filmie zespołowym koordynowanym
przez Davida Ehrlicha, nagroda: Cannes 1987)
1987:
Ściany (nagrody: Huesca 1988; Espinho 1988; Kraków 1988 Grand Prix; Zamość 1988 Grand Prix; Annecy 1988;
Bielsko-Biała1989)
1988:
Wolność nogi (nagrody: Bielsko-Biała 1989 Grand Prix; Kraków 1989; Kijów 1989; Zagrzeb 1990); Declaration of Human Rights
(jedna sekwencja w filmie zespołowym koordynowanym przez D. Ehrlicha)
1990:
Horse (dla MTV)
1991:
Franz Kafka (nagrody i wyrówżnienia: Stowarzyszenia Filmowców Polskich 1990; Kraków 1992; Zagrzeb 1992; Hiroszima 1992;
Stuttgard 1992; Oberhausen 1992; Madryt 1992 (tytuł Najlepszego Filmu Animowanego Europy); Ottawa 1992; Espinho 1992; Odense
1993)
1992-1993:
Nerwowe życie 1 (serial telewizyjny, 21 odcinków)
1993:
Charlatan (dla MTV)
1994:
Nerwowe życie 2 (serial telewizyjny, 3 odcinki, nagroda: Orlando 1994)
1995:
Wieje piaskiem od strony wojny (teledysk, nagroda: Broadcast Design International - Gold Award)
1996:
Bajki z Królestwa Lailonii dla dużych i małych (czołówka do cyklu filmowego dla TV); 10-sekundowy film dla strony
internetowej Absolut Vodka (nagrody: Utrecht 1996; Pasadena 1997)
2000:
Zbrodnia i kara (nagrody: Espinho 2001). Od 1991 około 20 czołówek dla TV i filmów reklamowych
WITOLD GIERSZ ur. 1927
Kontakt z animacją nawiązał jeszcze w latach 50-tych, gdy został członkiem Zespołu Filmów Rysunkowych "Śląsk". Był
współzałożycielem Studia Miniatur Filmowych w Warszawie. W 1974 r. ukończył wydział reżyserii Łódzkiej Szkoły Filmowej. Jest
autorem wielu filmów nagradzanych na międzynarodowych festiwalach, cenionych za oryginalną plastykę. Należy do światowych
pionierów techniki animacji w grubej warstwie mokrej farby i malowania na celuloidach pędzlem, bez stosowania okonturowań. W
2001 r. otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie filmu animowanego.
Filmografia:
1956:
Tajemnica starego zamku
1957:
W dżungli
1958:
Przygody marynarza
1959:
Wiosenne przygody krasnala; Neonowa fraszka
1960:
Mały western (nagrody: Turyn 1961; Leipzig 1961; Kraków 1961)
1961:
Skarb Czarnego Jacka
1962:
Oczekiwanie (razem z Ludwikiem Perskim, nagrody: Cannes 1962; Moskwa 1962); Podarta książka; Dinozaury (nagroda: Kraków
1962); W piaskach pustyni
1963:
Czerwone i czarne (nagrody: Oberhausen 1964 Grand Prix; Cannes 1965; Montevideo 1965; Praga 1965; Santa Barbara 1965)
1964:
Kłopoty z ciepłem (nagroda: Kraków 1965); Panie i Panowie
1965:
Korzeń
1966:
Kartoteka
1967:
Koń (nagrody: Kraków 1967; Mamaia 1968; Adelaide 1969)
1968:
Admirał; Przeprowadzka Dominika; Wycieczka za miasto (odcinek z seriii Proszę słonia); Curiculum Vitae (w Jugosławii)
1969:
Rozbitkowie (z Milanem Ljubićiem, Jugosławia); Oto życie (z Milanem Ljubićiem, Jugosławia); Intelektualista; (nagroda: Paryż
1970)
1970:
Wspaniały marsz
1971:
Kierowca doskonały
1972:
Kaskader
1973:
Rodzina indonezyjska (dla producenta norweskiego); Stary kowboy
1974:
Ślady
1975:
Pożar (nagrody: Cork 1976; Teheran 1976; Poznań 1976)
1976:
Wielkie koty (dla producenta amerykańskiego, nagroda: Golden Eagle 1977)
1978:
Skansen; Proszę słonia (pełny metraż, nagrody: Warna 1979; Poznań 1979; nagroda im. Zenona Wasilewskiego)
1979:
Fortele Jonatana Kota (reżyser-koordynator serii)
1985:
Gwiazda
1986:
Andante; Finał
1987:
Dżungla
1988:
Czarny błysk (serial, odcinek 2 i 3)
1993:
Marsz turecki; Rondo alla Turca (nagroda: Poznań 1994)
1996:
W grocie króla gór
JERZY KALINA ur. 1944.
Ukończy¸ z wyróżnieniem Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uprawia performance, robi instalacje, należy
do czołówki polskich artystów awangardowych. Jest również autorem inscenizacji teatralnych i widowisk plenerowych. W filmie
animowanym zadebiutował w 1973 r. Realizuje też filmy dokumentalne.
Filmografa:
1973:
...i stała się światłość
1974:
W trawie
1975:
Muszla
1976:
Ludwik (nagroda: Zakopane 1978)
1978:
Ptaszyzm; Kikut
1979:
Koło bermudzkie (nagroda: Kraków 1980)
1981:
Solo na:
ugorze (nagrody: Espinho 1981; Kraków 1982 2 nagrody; Kraków 1983)
1982:
Obrabiarka
1983:
Esperalia (nagrody i wyróżnienia: Huesca 1984; Kraków 1985)
1987:
Kanon (znak firmowy); Gdański Film Festival (znak festiwalu)
1988:
Szychta:
(nagroda: Kraków 1988 Grand Prix)
1993:
Tama 1984-1991 (dokumentalny)
1994:
Pole karne (dokumentalny)
1998:
Jan Peszek w roli głównej (dokumentalny)
2000:
Jako i my odpuszczamy (dokumentalny)
2003:
Pogoń za prawdą (dokumentalny; nagroda: Lublin 2003)
PIOTR KAMLER ur. 1936
Absolwent wydziału grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1959 r. debiutował amatorskim filmem animowanym Miasto. W
tym samym roku otrzymał stypendium na wyjazd do Francji i zamieszkał w Paryżu, gdzie poznał Pierrea Scheffera, kierownika
znanego eksperymentalnego studia muzycznego Service de la Recherche do lORTF. W placówce tej Kamler zaczął realizować filmy
animowane, zarówno abstrakcyjne, jak i narracyjne - te ostatnie pełne absurdalnego humoru. W 1982 r., po pięciu latach pracy,
ukończył swój największy film - pełnometrażowy Chronopolis. W 1986 r. wrócił do Polski.
Filmografia:
1959: Miasto
1961: Lignes et points (Linie i punkty)
1962:
Reflets (Odbicia, nagroda: Rimini 1962)
1963:
Meurtre (Morderstwo), Hiver (Zima)
1967:
Đ La planete vert (Zielona planeta, nagroda: Kraków 1967)
1968:
Laraignelephant (Slonioga, nagrody: Prix Emile Cohl 1968; Mamaia 1968); Le trou (Dziura, nagroda: Kraków 1969)
1971:
Dlicieuse catastrophe (Słodka katastrofa, nagrody: Prix Emile Cohl 1971; Nowy Jork 1972; Grenoble 1972)
1972:
Le labyrinthe (Labirynt, nagroda: Melbourne 1972)
1973:
Coeur de secours (Zapasowe serce, nagrody: Kraków 1973; Annecy 1973)
1975:
Le pas (Krok, nagroda: Annecy 1975 - Grand Prix)
1982:
Chronopolis (pełny metraż)
MIROSŁAW KIJOWICZ 1929-2000
Ukończy¸ historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W latach 1956-1958
uprawiał krytykę artystyczną. W latach 1958-59 działał w amatorskim ruchu filmowym. Wykładał w Łódzkiej Szkole Filmowej i na
Wydziale Filmowym Uniwersytety Śląskiego.
Filmografia:
1960:
Arlekin
1961:
Bajka o smoku (nagroda: Kraków 1963)
1963:
Miasto
1964:
Portrety; Kabaret (nagroda: Mar del Plata - FIPRESCI)
1965:
Sztandar (nagrody: Kraków 1965; Bordighera 1967; Barcelona 1967)
1966:
Rondo; Klatki (nagrody: Kraków 1967; Annecy 1967 - Grand Prix; Locarno 1966; Oberhausen 1967)
1967: Laterna Magica (nagroda: Mar del Plata 1968); Wiklinowy kosz
1968: Miniatury; Uśmiech; Niebieska kula
1969: Panopticum; Arlekin II
1970: Warianty
1971: Znaki (razem z Ryszardem Kuziemskim); Droga (nagrody i wyróżnienia: Barcelona 1971; Mannheim 1972; Oberhausen
1972); M¸yn (nagroda: Nowy Jork 1972)
1972: Miasto; Magnolia
1973: Lajkonik; Pandora
1974: Spawacz; Trawnik; Inspekcja, Manhattan, Ręka (nagroda: Kraków 1975); Kazimierz Prószyński
1976: Różdżka
1978: A-B; The Water Babies (pełny metraż, produkcja polsko-brytyjska)
1980: Iskra (film zleceniowy)
1981: Pali się; Płomień; W akcji (wszystkie trzy ostrzegawcze filmu zleceniowe)
1982: Architektura i komputery (razem z W. Karpińskim)
1983: Rozmowa w pociągu; Rysunki Szymona Kobylińskiego (cykl, 44 epizody)
1985: Silence (w USA)
1991: Kura
JERZY KUCIA ur. 1942
W 1967 r. ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował malarstwo, grafikę i film animowany. Brał udział w
wielu wystawach, m.in. w Międzynarodowym Bennale Grafiki w Krakowie. W 1972 r. debiutował filmem animowanym Powrót, za który
zdobył Grand Prix na festiwalu w Grenoble. Jest chyba zdobywcą największej liczby festiwalowych nagród wśród polskich
animatorów. Był wiceprezydentem ASIFA. Prowadzi doroczne Międzynarodowe Warsztaty Filmu Animowanego w Krakowie.
Filmografia:
1972: Powrót (nagrody i wyróżnienia: Grenoble 1973 - Grand Prix; Kraków 1973; Melbourne 1973)
1973: Winda (nagroda: Oberhausen 1974)
1975: W cieniu (wyróżnienie: Huesca 1978)
1977: Szlaban (nagrody: Espinho 1978; Zakopane 1978; Nagroda Ministra Kultury i Sztuki 1979)
1978: Krąg (nagrody: Warna 1979; Chicago 1978; Espinho 1980)
1979: Okno; Refleksy (nagrody: Kraków 1979; Annecy 1979; Nagroda Ministra Kultury i Sztuki 1980; Zakopane 1980;
Oberhausen 1984)
1980: Wiosna
1982: Źródło
1984: Odpryski (nagrody i wyróżnienia: Toronto 1984 - Grand Prix; Hiroszima 1985; Zamość 1987 - Grand Prix)
1986: Parada (nagrody: Kraków 1987; Oberhausen 1987; Warna 1987; Zamość 1988)
1992: Przez pole (nagrody: Kraków 1992 - Grand Prix; Huesca 1993; Kijów-Odessa 1993)
2000: Strojenie instrumentów (nagrody: Ottawa 2000; Kraków 2001; Guardiagrelle 2001 - Grand Prix; Turku 2001; Montreal
2001; Kijów 2001)
JAN LENICA (1928 - 2001)
Studiował muzykę w średniej szkole muzycznej i architekturę na Politechnice Warszawskiej. Uczył się malarstwa od swojego
ojca, znanego malarza Alfreda Lenicy. Od siedemnastego roku życia zamieszczał w prasie rysunki satyryczne. Uprawiał krytykę
artystyczną. Od lat 50-tych należał do czołówki polskich projektantów plakatu. W 1957 r. zadebiutował przełomowym filmem
animowanym Był sobie raz..., nakręconym wspólnie z Walerianem Borowczykiem, z którym zrealizował jeszcze kilka filmów. Po
sukcesie ich Domu na festiwalu filmów eksperymentalnych w Brukseli w 1958 r. zamieszkał w Paryżu, a później w Niemczech
(gdzie uczył najpierw w Kassel, a następnie w Berlinie), nie przestając jednak projektować plakatów na zamówienia z Polski i
sporadycznie robić tu filmy.
Filmografia:
1957: By¸ sobie raz... (razem z W. Borowczykiem, nagrody: Wenecja 1957; nagroda polskiej krytyki filmowej 1957;
Warszawa 1957; Mannheim 1958); Nagrodzone uczucie (razem z W. Borowczykiem); Strip-tease (razem z W. Borowczykiem)
1958: Dom (razem z W. Borowczykiem, nagroda: Bruksela 1958 - Grand Prix); Sztandar Młodych (razem z w
Borowczykiem)
1959: Monsieur T?te (Pan Głowa, Francja, nagrody: Prix Emile Cohl 1960; Oberhausen 1961 - Grand Prix; Tours 1961 Đ
nagroda FIPRESCI)
1960: Nowy Janko Muzykant (nagrody: Kraków 1961; nagroda polskiej krytyki filmowej 1961)
1961: Italia 61 (razem z Wojciechem Zamecznikiem, nagroda: Kraków 1962)
1962: Labirynt (nagrody: Oberhausen 1963; Annecy 1963 - nagroda FIPRESCI; Kraków 1963; Paryż 1963; Melbourne 1964;
Buenos Aires 1964 - Grand Prix; 5 miejsce w plebiscycie na najlepszy film animowany świata, Annecy 1973)
1963: Die Nashrner (Nosorożec, RFN, nagrody i wyróżnienia: Kraków 1964; nagroda państwowa Bundesfilmpries 1964;
nagroda Francuskiej Akcji Promowania Sztuki Filmowej 1964; Oberhausen 1964; Melbourne 1964; Cordoba 1967)
1964: A (RFN, nagrody: Oberhausen 1965 - Grand Prix; Prades 1965); Cul-de-Sac (Matnia, Anglia, zwiastun i czołówka do
filmu Romana Polańskiego)
1965: La femme?fleur (Kobieta kwiat, nagroda: Wenecja 1966)
1966: Weg zum Nachbarn (Droga do sąsiada, RFN)
1968: Adam 2 (pełny metraż; RFN, nagroda: nagroda państwowa Bundesfilmpries 1969)
1969: Stilleben (Martwa natura, RFN, aktorski, nagroda: Prime ? la qualite, Francja 1969)
1972: Fantorro - le dernier justicier (Fantorro - ostatni sprawiedliwy, Francja); 4 Moushes de velours Gris
(zwiastun); Cesar et Rosalie (zwiastun do filmu Claudea Sauteta)
1973: Petit Poucet (czołówka)
1974: Landscape (Krajobraz, USA)
1975: Ubu Roi (średni metraż, RFN); Das kleine Fernsehspiel (czołówka programu telewizyjnego)
1979: Ubu et la grande gidouille (Ubu i wielki bandzioch, pełny metraż, Francja,)
1982: 10 x telewizja (Austria)
1997: 10-sekundowy film dla strony internetowej Absolut Vodka
2001: Wyspa R.O. (średni metraż, aktorsko-animowany)
HIERONIM NEUMANN ur. 1948
Absolwent Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Po studiach był asystentem Zbigniewa Rybczyńskiego, od którego
przejął zamiłowanie do skomplikowanych efektów specjalnych. Jest czołowym przedstawicielem nurtu eksperymentalnego w polskim
filmie animowanym. Wykłada w Akademiach Sztuk Pięknych w Poznaniu i Warszawie.
Filmografia:
1976: Wyliczanka
1979: 5/4
1982: Blok; Figa
1984: Katar
1985: Galapagos; Magik
1987: Ptaszor
1987: Zdarzenie (nagrody: Nagroda Szefa Kinematografii 1987; Kraków 1988; Bielsko-Biała 1989)
1989: Symfonia dziecięca
1992: V Sonata c-dur
1993: Lot trzmiela (nagroda: Blagoevgrad 1994); Marzenie
1995: Magritte
1996: Preludia
1997: Cudaki zwierzaki; Pocztylion; Zwierzaki cudaki
1999: O zabawkach dla dzieci
2001: Remote control
ZOFIA ORACZEWSKA (1931-1997)
Ukończyła architekturę wnętrz na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od 1958 r. pracowała w Studiu Miniatur Filmowych w
charakterze animatora, a od 1961 r. tamże jako samodzielny reżyser. Poświęciła się głównie realizacji filmów dziecięcych,
zwłaszcza seryjnych, niemniej kilka jej filmów autorskich zdobyło nagrody na festiwalach. Jej Bankiet z 1976 r. nie przestaje
być jednym z najpopularniejszych filmów w historii polskiej animacji.
Filmografia:
1961: Utracony raj
1962: List gończy; Lody śmietankowe
1963: Zamach
1964: Czarodziejski eliksir; Czarodziejski dzwon
1965: Roztańczone pantofelki; XIII baran
1966: Z wizytą u centaurów
1967: Kółko; Cudowna skrzynka
1968: Kompozytor i muza
1969: Konkurs śpiewu; Smocza jama
1970: Turyści
1971: Po drugiej stronie; Kangury
1972: Dom; Lodówka
1973: De revolutionibus orbium coelestum; Historia sentymentalna
1974: Przyjaciel z jeziora
1975: Si vis pacem (nagroda: Jelenia Góra 1975); Ostatni zachód słońca
1976: Bankiet (nagrody: Melbourne 1977; Chicago 1978); Ostatnie wielkie drzewo
1977: Odwiedziny nie z tej ziemi
1979: Z życia owadów, czyli lot trzmiela
1981: Pax vincit (nagroda: Zakopane 1982)
1983: Przygody Jasia i Małgosi; Przygody Czerwonego Kapturka
1985: Tornister, czapka i róg
1986: Przed wschodem słońca
1987: Czas sępa
1988: Królewski płaszcz
1990: Łowy
ZBIGNIEW (ZBIG) RYBCZYŃSKI ur. 1950
Ukończył liceum plastyczne i Wydział Operatorski Łódzkiej Szkoły Filmowej. Pracował jako animator w studiu Se-Ma-For w Łodzi.
Należał do awangardowej grupy Warsztat Formy Filmowej. Jako operator współpracował m.in. z Grzegorzem Królikiewiczem. W
początku lat 80-tych pracował w Austrii. W 1983 r. otrzymał Oscara za Tango i został w USA, gdzie założył własną firmę ZBIG
Vision. Był jednym z pionierów technologii high-definition. W 1993 przeniósł się do Niemiec i podjął pracę w Centrum fźr Neue
Bildgesfalhung w Berlinie oraz w Kunsthochschule fźr Medien w Kolonii. W 2001 r. powrócił do USA i zamieszkał w Los Angeles.
Jest jednym z najbardziej nowatorskich filmowców współczesnych.
Filmografia:
Filmy zrealizowane w Polsce:
1972: Take Five
1973: Plamuz
1974: Chlebem i solą
1974: Zupa (nagrody: Kraków 1975; Chicago 1978)
1975: Nowa książka (nagrody: Oberhausen 1976; Kraków 1976; Melbourne 1977); Oj, nie mogę się zatrzymać
1976: Lokomotywa (nagrody: Poznań 1977)
1976: Święto (nagroda: Warszawa 1977)
1977: Piątek - sobota
1980: Media; Tango (nagrody: Kraków 1981 - 2 nagrody; Oberhausen 1981 - 3 nagrody w tym FIPRESCI; Huesca 1981 - 2
nagrody; Annecy 1981 - Grand Prix; Tampere 1982; Ottawa 1982; Oscar 1982); Sceny narciarskie z Franzem Klammerem (wspólnie z
Bogdanem Dziworskim i Geraldem Karglem, współprodukcja polsko-austriacka)
1981: Wdech - wydech (wspólnie z B. Dziworskim)
Filmy zrealizowane w Austrii:
1976: Weg zum Nachbarn
1979: Mein Fenster (nagroda: Oberhausen 1979)
Filmy ztealizowane w USA:
1984: The Day Before; The Discret Charm of Diplomacy
1986: Imagine (nagroda: Rio 1987; Cannes 1987)
1987: Steps (nagrody: ITS Monitor Awards; Rio 1987; Mediolan 1989)
1988: The Fourth Dimention; The Duel; Fluff
1989: Capricio nr 24
1990: The Making of the Orchestra (dokumentalny); Orchestra (nagrody: Montreux 1990; EMMY 1990; Tokio 1991 - Grand
Prix)
1991: Manhattan; Washington
1992: Kafka (nagroda: Montreux-Tokio 1992)
Oraz kilkadziesiąt teledysków, filmów reklamowych itp.
MAREK SERAFIÁSKI ur. 1954
Ukończył studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (specjalizacja: film animowany) oraz reżyserię filmu
animowanego w Szkole Filmowej w Łodzi. Od 1980 r. związany jest ze Studiem Miniatur Filmowych w Warszawie. Uprawia też
malarstwo i grafikę użytkową.
Filmografia:
1980: Mówca
1984: Dworzec
1986: Beton (nagroda: Kraków 1986)
1987: Koncert
1989: Wyścig (nagrody: Huesca 1989; Lipsk 1990 - Grand Prix; Annecy 1991)
1994: Egzamin
1996: Narodziny
1998: Garby
2003: Zawodowiec
STEFAN SCHABENBECK ur. 1940
Ukończył studia operatorskie w Łódzkiej Szkole Filmowej. Jego debiut w filmie animowanym, Wszystko jest liczbą (1966), stał
się sensacją. Dalsze filmy ugruntowały jego pozycję jednego z najciekawszych twórców animacji młodszego pokolenia. Na
początku lat 70-tych Schabenbeck wyemigrował z Polski, a jego filmy przestały się pojawiać na międzynarodowych festiwalach
filmowych.
Filmografia:
1966: Wszystko jest liczbą (nagrody: Nagroda im. Andrzeja Munka 1967; Lipsk 1966; Oberhausen 1967; Annecy 1967; San
Francisco 1967; Buenos Aires 1968)
1967: Wykrzyknik (wspólnie z Henrykiem Ryszką)
1968: Schody (nagroda: Edynburg 1969)
1969: Susza (wspólnie z H. Ryszką, nagrody: Kraków 1969; Bilbao 1970)
1969: Wiatr
1970: Inwazja (nagrody i wyróżnienia: Oberhausen 1970; Cork 1970; Kraków 1970)
DANIEL SZCZECHURA ur. 1930
Ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i operatorstwo w Łódzkiej Szkole Filmowej. Studiował też przez dwa lata
na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie później przez wiele lat prowadził pracownię filmu animowanego. Związany był w
charakterze scenografa z teatrem STS i amatorskim ruchem filmowym. Wykładał m.in. w Królewskiej Akademii Sztuki w Gandawie
oraz Emily Carr College w Vancouver. Dziś uczy na Wydziale Filmowym Uniwersytetu Śląskiego.
Filmografia:
1955: Spojrzenia (razem z Andrzejem Błasińskim, film amatorski; nagroda: Warszawa 1955 - Grand Prix)
1957: Stadion (film amatorski, nagroda Warszawa 1957)
1960: Konflikty (etiuda studencka, nagroda: Warszawa 1961)
1961: Maszyna (nagroda: Kraków 1962)
1962: Litera (nagroda: Kraków 1963)
1963: Fotel (nagrody i wyróżnienia: nagroda polskiej krytyki filmowej 1963; Oberhausen 1964 - 4 nagrody; Cordoba 1964;
Buenos Aires 1964; Kraków 1964; Montevideo 1965; Paryż 1965)
1964: Pierwszy, drugi, trzeci (wyróżnienie: Trydent 1965)
1966: Wykres (nagrody: Kraków 1966; Bergamo 1966)
1968: Hobby (nagrody i wyróżnienia: Oberhausen 1968 - 2 nagrody; Mamaia 1968 - 2 nagrody; Filadelfia 1968; Adelaida i
Auckland 1970; Buenos Aires 1970); Desant (premiera w 1987)
1969: Zbrodnia Stelli; Sindbad pogrzebany (2 odcinki serialu dla dzieci)
1970: Podróż (nagroda: Kraków 1970)
1971: Differenzen (w Austrii); Zamek w lesie (odcinek serialu dla dzieci); Jeśli ujrzysz kota fruwającego po niebie...
(nagroda: Poznań 1973)
1972: Lamus; Ogrodnik
1973: Arena; Mysia wieża (dla włoskiego producenta); Poemade Fumentti (jw.)
1974: O królu Popielu (nagroda: Poznań 1975)
1976: Gorejące palce (wyróżnienie: Kraków 1976)
1977: Problem
1978: Skok (nagroda: Barcelona 1978); Skarpetka (nagroda: Linz 1978)
1981: Fatamorgana (nagroda: Oberhausen 1982)
1983: Fatamorgana 2
1986: XYZ
1988: Rybką być
1991: Grand valse Brilliante
1992: Humoreska Dvoraka; Odgłosy wiosny
1995: Henryk Tomaszewski (dokument)
1997: Dobranocka (nagrody: Kraków 1997; Poznań 1997 - 2 nagrody)
KAZIMIERZ URBAŃSKI ur. 1929
W 1956 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie następnie prowadził do 1972 r. słynną Pracownię Rysunku
Filmowego, z której wywodzą się tacy twórcy, jak Ryszard Czekała, Julian Antonisz i Jerzy Kucia.. Studiował także w Wyższej
Szkole Rzemiosł Artystycznych w Pradze. W latach 1972-73 był gościnnym profesorem w Zurichu. W latach 1973-82 prowadził
Pracownię Projektowania Plastyki dla Filmu i Telewizji na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wykładał w Łódzkiej Szkole
Filmowej. Tworzy spektakle przy użyciu świateł i slajdów. W swoich filmach animowanych stosuje nowatorskie techniki, jak np.
tworzenie obrazów bezpośrednio na taśmie filmowej za pomocą procesów chemicznych i termicznych. Realizuje też impresje
dokumentalne.
Filmografia:
1960: Gips - romanca (dokumentalny)
1960: Romanca (aktorski)
1962: Igraszki (nagroda: Rimini 1962); Materia (nagrody i wyróýżnienia: Mannheim 1963; Rimini 1963; New Dehli 1965;
Montevideo 1965)
1962: Pasieka (oświatowy)
1963: Diabły (impresja dokumentalna)
1963: Moto - gaz (nagroda: Oberhausen 1964)
1965: Na krakowskim rynku (dokumentalny)
1965: Pamiętnik filatelisty (dokumentalny)
1965: Słodkie rytmy
1966: Czar kółek
1967: Tren zbója
1969: Humanae vitae
1969: Rezerwat (dokumentalny)
1981: Demony
1990: Taniec szkieletów
1991: Koncert fortepianowy C-dur
1994: Sąd Ostateczny - Hans Memling
1996: Nokturn C-moll
1997: Telewizja Edukacyjna (czołówka programu tv)
